Impact door Connectie (VO + externe partners)

Hoe adopteren kinderen/jongeren nieuwe ontwikkelingen en technologie zo gemakkelijk mogelijk om daarmee lokale impact te realiseren? Uitgangspunt is dat door het gebruik van goedkope technologie en een passende werkmethode de slagkracht en het handelingsperspectief van kinderen vergroot wordt. Het stelt hen namelijk in staat om de macht over de technologie te hebben en die betekenisvol voor zichzelf, de school of hun omgeving te kunnen inzetten. In de praktijk betekent het dat kinderen een gezamenlijk doel formuleren en hiervoor een oplossing 'maken'. Daarbij gebruiken zij de machines en materialen uit het mobiele lab, maar ook noodzakelijke kennis van buiten wordt ingevlogen.

• 2017

Inleiding
Hoe adopteren kinderen én volwassenen nieuwe ontwikkelingen en technologie zo gemakkelijk mogelijk om daarmee lokale impact te realiseren? Uitgangspunt is dat door het gebruik van goedkope technologie en een passende werkmethode de slagkracht en het handelingsperspectief van kinderen vergroot wordt. Het stelt hen namelijk in staat om de macht over de technologie te hebben en die betekenisvol voor zichzelf en de school te kunnen inzetten. Het is echter lang niet altijd zo dat deze technologieën dicht bij de leerlingen staan. Er is in die zin een digitale geletterdheidskloof te overbruggen.

Wij willen in een lokale situatie (het Dockingacollege en een groep volwassenen in Ferwert) samen met hen inventariseren waar een behoefte ligt op het terrein van duurzaamheid en hoe we, gebruikmakend van open technologie/werkmethode, impact kunnen creëren. Uitgangspunt is dat de gebruikte tools zó goedkoop zijn dat deze nooit een belemmering voor het proces vormen.

Lokale situatie Ferwert
Dockingacollege
Het Dockingacollege is een middelbare school in Ferwert die de onderbouw van VMBO, HAVO en VWO verzorgt voor ca 200 leerlingen uit de directe omgeving. Voor de bovenbouw en vervolgonderwijs gaan de jongeren naar andere – verder weg gelegen – locaties. De school wil graag praktijkgericht onderwijs verzorgen en heeft daar ook al een aantal stappen in ondernomen. Door deelname aan De Reis / Ontwerpen voor de Toekomst en samenwerking met FryskLab wil ze daar een extra impuls aan geven. Doel is om - meer dan voorheen - de eigen leefwereld van de leerlingen als leeromgeving te gebruiken. Daarmee gaan niet alleen de leerlingen maar ook de school een meer betekenisvolle relatie aan met hun directe omgeving.
Een interessante partner daarbij is de Stichting Eb en Vloed. Een particulier initiatief dat zich hard maakt voor kunst- en milieueducatie in Ferwerderadiel. Zij hebben een stevig netwerk van organisaties, personen en bedrijven in het gebied die zich maatschappelijk betrokken willen inzetten

Het ontwikkeltraject van De Reis krijgt twee fases:
1. Het windmolen traject in najaar 2017: we vertrekken vanuit een bestaande formule rond techniek met leerlingen binnen school maar verbinden die nu met een traject met volwassenen buitenschool: de organisatie van de wintermarkt van Ferwert op 9 december.
2. Het CKV traject in voorjaar 2018: we vertrekken vanuit een bestaande formule rond kunsteducatie (CKV) met leerlingen binnen school en verbinden die nu met een traject met volwassenen buitenschool: milieueducatie (presentatieweek van stichting Eb en Vloed)

Het eerste traject wordt gefinancierd vanuit een pilot van FryskLab gericht op volwassenen, het tweede traject wordt gefinancierd vanuit De Reis. Samen is dat een match van 50/50 bijdrage. De finale presentaties vinden plaats in events die ook een eigen financiering hebben. Het eerste traject is nig enigszins ingekaderd (duidelijke vraag vanuit dorp en duidelijke technische oplossing vanuit de school, maar wel nieuw om dat samen fantasievol in te vullen) De tweede is meer open. De school, het dorp en de leerlingen hebben nu een eerste (succes) ervaring hoe je samen onderzoekend en ontwerpend kan leren. De jongeren gaan nu meer zelf de agenda bepalen en een meer divers scala aan vraagstukken en technologische oplossingen produceren. Binnen de school worden nu naast het techniekonderwijs ook de andere domeinen aangesproken en wordt de impact op algemene onderwijsontwikkeling groter.

Windmolens en wintermarkt in Ferwert
De organisatoren van de kerst/wintermarkt van Ferwert nodigen de leerlingen van het Dockingacollege uit om hen te helpen bij de duurzame energievoorziening van hun evenement. Eb en Vloed speelt daar ook een rol in als aanjager. Belangrijkste energieleverancier worden de windmolens die de leerlingen al enkele jaren succesvol maken maar die tot nu toe geen toepassing hebben gekregen binnen het dorp of elders. Daar gaat nu verandering in komen.
Het beeld wat we er nu van hebben is dat volwassenen en jongeren samen de meest gekke toepassingen gaan verzinnen zodat op 9 december een route ontstaat in het dorp met hoogst opmerkelijke toepassingen. Naast technische functionaliteit zijn absurditeit en esthetiek belangrijke kwaliteiten.

Al enige jaren is het Project Windmolen een vast onderdeel in het jaarprogramma van het Dockingacollege. Het project richt zich op de leerlingen in de onderbouw, die uitgenodigd worden een kleinschalige windmolen te ontwerpen en te bouwen met voor hen te verwerken materialen. De ervaring leert, dat de leerlingen succesvol zijn in het bouwen van een werkende windmolen.

Wat tot op heden niet is gelukt is om de windmolen te koppelen aan een vijzel, een dynamo of een maalinrichting, die de bouwsels een functie geeft. Het is een wens van de begeleidende leerkrachten om aan die situatie iets te doen, waarbij vooral gedacht wordt om met de molens elektrische energie op te wekken. Daarbij worden enkele belemmeringen ondervonden, bijv. als het gaat om voldoende personele inzet en financiële middelen.

CKV week en presentatieweekeind van Eb en Vloed
Voorjaar 2018 heeft het college een CKV week en heeft Eb e Vloed een presentatie weekeind.
De leerlingen krijgen nu een bredere opdracht om zelf te bepalen welke duurzaamheidsvragen er zijn in hun eigen leefomgeving en hoe ze daar met technologie en verbeeldingskracht het verschil in kunnen maken. Ze gaan daar proactief mee aan de slag en betrekken daarbij dan ook volwassenen uit hun eigen leefomgeving. De resultaten worden getoond op het presentatieweekeind van Eb en Vloed.


Uitvoering
Middels de werkmethode van Impact door Connectie (op School) wordt verwachten dat een bijdrage kan worden geleverd aan het slagen ervan. Tevens zou het zo kunnen zijn dat er andere oplossingen voor de uitdaging worden gevonden.

Fers voert voor de Koninklijke Bibliotheek, naast de pilot Impact door Connectie op School ook de pilot Impact door Connectie uit. Deze laatste pilot behelst dezelfde werkmethode, maar dan gericht op een groep volwassenen. Het lijkt Fers een goed idee om deze pilot ook in Ferwert uit te voeren. Zowel kinderen als volwassenen gaan aan de slag met dezelfde uitdaging en hebben de beschikking over dezelfde faciliteiten. In hoeverre komen de ideeën en resultaten overeen en hoe kunnen beide groepen samenwerken?

Fers faciliteert dit proces van begin tot eind. Tevens draagt zij zorg voor financiering van het projectdeel voor de volwassenen. In algemene zin is het van groot belang dat het bij beide groepen niet om individueel handelingsperspectief gaat, of alleen dat van een hele groep, maar om het handelingsperspectief van individuen ingebed in een groep of sociale context. (Hoe versterk ík mijn school/omgeving en zó mijzelf).

Doelgroep
1. Leerlingen uit de onderbouw van het Dockingacollege, Ferwert. Deze groep wordt wellicht aangevuld met leerlingen uit groep acht van het basisonderwijs.
2. Een groep volwassenen uit Ferwert, in samenwerking met Stichting Eb en Vloed.

Methode
Doel van het praktijkdeel van Impact door Connectie (op School) is dat één of meer groepjes leerlingen/volwassenen hun handelingsperspectief hebben zien toenemen, om samen op een door hen gevoelde behoefte in de buurt of op school actie te ondernemen en voor zichzelf en anderen impact te realiseren. Zij handelen volgens een model (zie afbeelding in bijlage), opgesteld door projectpartner Ton Zijlstra (MakerHouseholds).

Begeleiding en faciliteiten
De uitvoering van Impact door Connectie (op School) ligt bij Fers, aangevuld met deskundigen van school en externen wanneer dat gewenst is. Voor het maakproces wordt het mobiele bibliotheeklab FryskLab ingezet, een bibliobus die is omgebouwd tot een makerspace . De begeleiders in dit proces hebben in meerderheid een achtergrond bij de Masteropleiding Kunsteducatie en hebben zich daarbij specifiek verdiept in het werken met technologie.

Zowel in het najaar als in het voorjaar wordt uitgegaan van zes sessies van 4 uur met ondersteuning van FryskLab. Met inzet van de docenten van het Dockinga College wordt echter ook wat tijd vrijgespeeld bij Frysklab om vanuit het beschikbare budget ook een kunstenaar/ontwerper te betrekken die buien de ‘lessen’ om de verschillende partijen inspireert tot een avontuurlijk traject en - ook uit artistiek oogpunt - aansprekend resultaat.